خبرگزاری حوزه/ آیت الله سید عبدالحسین نخودکی اصفهانی (رحمة الله علیه) یکی از بزرگ ترین علما و عرفای شیعه در قرن بیستم بود که در کنار فقه و اصول اسلامی، به ویژه در عرصه عرفان و سیر و سلوک معنوی شناخته میشد. ایشان در طول زندگی خود با تربیت شاگردان فراوان و گسترش معارف دینی، نقش مهمی در ارتقاء سطح معنوی جامعه ایفا کردند.
معجزه مختص انبیاء است اما با توجه به غلط مشهور بین عامه مردم در این جا مسامحتا از تعبیر معجزه استفاده خواهد شد. که حتما مسامحه در تعبیر مورد توجه مخاطب محترم خواهد بود. در کنار مقام علمی و معنوی ، معجزات و کرامات آیتالله نخودکی همواره مورد توجه بسیاری از مریدان، علما و حتی محققان قرار گرفته است. این کرامات نه تنها در زمینههای روحانی و علمی، بلکه در عرصههای اجتماعی و فردی نیز موجب تحول و گشایش در زندگی افراد بسیاری شده است. در این مقاله، به بررسی برخی از مهمترین دعاهای نخودکی برای پیدا شدن گمشده، دعای سریع الاجابه حاج آقا نخودکی و معجزات آیت الله نخودکی پرداخته میشود و جایگاه این کرامات در منابع معتبر شیعه مانند الکافی و وسائل الشیعه، و کتاب معروف دعا مانند مفاتیح الجنان مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. هدف از این مقاله، تبیین ابعاد معنوی و عملی معجزات آیتالله نخودکی است تا خوانندگان با عمق تأثیرات معنوی و علمی ایشان آشنا شوند.
اهمیت دعا در فرهنگ شیعه و معرفی دعای نخودکی
دعا در فرهنگ اسلامی به ویژه در میان شیعیان، جایگاه ویژهای دارد. دعا نه تنها یک عمل عبادی است، بلکه به عنوان یک وسیله ارتباطی با خداوند متعال و اهل بیت (علیهم السلام) شناخته میشود. از منظر شیعه، دعا ارتباطی عمیق و شخصی با خداوند است که میتواند انسان را در برآورده شدن حاجات، رفع مشکلات، و رسیدن به آرامش روحی کمک کند. در این فرآیند، توسل به اهل بیت (علیهم السلام) نقش برجستهای دارد و بسیاری از شیعیان به ویژه در مواقع بحران و مشکلات زندگی، از دعاها و زیارت های اهل بیت بهره میبرند.
دعای نخودکی یکی از دعاهای محبوب و مؤثر در فرهنگ شیعه است که به ویژه برای پیدا شدن گمشدهها و رفع مشکلات دنیوی استفاده میشود. این دعا به آیتالله سید عبدالحسین نخودکی اصفهانی (رحمة الله علیه) نسبت داده میشود که در دوران حیات خود به شدت به اهمیت دعا و توسل به اهل بیت (علیهم السلام) توجه داشته است. در این مقاله، ضمن بررسی دعای نخودکی، به تحلیل جایگاه آن در منابع معتبر شیعه، تأثیرات روحی و روانی این دعا، و تجربیات واقعی از آن پرداخته خواهد شد.
- تاریخچه
آیتالله سید عبدالحسین نخودکی اصفهانی یکی از برجسته ترین علما و روحانیون شیعه در قرن بیستم میلادی بود. ایشان در سال ۱۳۰۰ هجری قمری (۱۸۸۲ میلادی) در شهر اصفهان متولد شد و در همانجا تحصیلات حوزوی خود را آغاز کرد. آیت الله نخودکی از همان دوران جوانی علاقه خاصی به علوم دینی و مسائل معنوی داشت و در طول سالها فعالیت های علمی، تربیتی و دینی، جایگاه والایی در جامعه شیعه پیدا کرد. ایشان علاوه بر تدریس فقه و اصول در حوزه های علمیه، به مسائل اخلاقی و عرفانی نیز توجه ویژهای داشت.
آیت الله نخودکی به ویژه در توصیه به دعا و توجه به معنویات شناخته میشد. یکی از دعاهایی که ایشان به شدت تأکید داشتند و در بین شیعیان رواج پیدا کرده، دعایی است که معروف شده به «دعای نخودکی» . این دعا برای زمانی توصیه میشود که فرد دچار مشکل گم شدن چیزی باشد. یا در جستوجو به نتیجه نرسیده باشد. گفته میشود آیت الله نخودکی این دعا را به عنوان یک راه حل معنوی برای پیدا شدن گمشدهها معرفی کرده است.
چگونگی:
دعای نخودکی ابتدا در میان شاگردان و مقلدان آیت الله نخودکی شهرت پیدا کرد. طبق گزارشات، ایشان به افرادی که در جست و جوی چیزی یا شخص گم شده بودند، توصیه میکردند که با توکل به خداوند و توسل به اهل بیت (علیهم السلام)، این دعا را بخوانند. آیت الله نخودکی در این دعا به طور خاص از پیدا شدن گمشده به عنوان نمونه ای از مدد الهی استفاده کرده است و از خداوند میخواستند که گمشده به انسان بازگردد.
این دعا بعدها به طور گسترده در میان مردم رواج یافت و در مواقع بحران و در زمانی که افراد احساس میکردند هیچ راهی برای پیدا کردن گمشده خود ندارند، از آن استفاده میکردند.
- متن و ترجمه دعای نخودکی
متن دعای نخودکی:
اللهم یا جامعَ الناسِ لیومٍ لا رَیبَ فیه اجمع بینی وبین ضالتی
ترجمه:
خداوندا! ای جمعکننده مردم در روزی که هیچ شکی در آن نیست، میان من و گمشده ام جمع کن.
این دعا بسیار ساده است، اما معنای عمیقی دارد. در حقیقت، فردی که این دعا را میخواند، از خداوند میخواهد که همان طور که در روز قیامت تمامی انسان ها جمع میشوند، گمشده اش نیز به او بازگردانده شود. در این دعا، فرد به قدرت خداوند در نظم دهی به امور عالم، توکل میکند و از او میخواهد که در زندگی روزمره نیز این نظم الهی برقرار شود.
این دعا به ویژه در مواقع بحرانی که فرد از یافتن گمشده های خود ناامید میشود، میتواند به او امید بدهد و نشان دهد که در هر شرایطی، خداوند قادر است همه امور را سامان دهد.
- جایگاه دعای نخودکی در منابع معتبر شیعه
دعای نخودکی علاوه بر شهرت در میان مردم و پیروان آیت الله نخودکی، در بسیاری از کتب معتبر شیعه نیز ذکر شده است. در این بخش به بررسی منابع معتبر شیعه که در آن ها این دعا آمده، میپردازیم.
- مفاتیح الجنان (شیخ عباس قمی)
کتاب مفاتیح الجنان یکی از کتابهای معتبر دعا در شیعه است که توسط شیخ عباس قمی جمع آوری شده است. در این کتاب، مجموعه ای از دعاها برای حل مشکلات و برآورده شدن حاجات ذکر شده است. در این مجموعه، دعای ویژه برای یافتن گمشده ها نیز آمده است.
در مفاتیح الجنان آمده است:
یکی از دعاهایی است که در مواقع گم شدن افراد یا اشیاء، بسیار مؤثر است، توسل به اهل بیت (علیهم السلام) است.[۱]
- الکافی (کلینی)
کتاب الکافی که توسط شیخ کلینی گردآوری شده، یکی از مهم ترین منابع حدیثی شیعه است. در این کتاب به ویژه در بخش های مربوط به آداب دعا و توسل به اهل بیت (علیهم السلام)، دعاهایی ذکر شده است. در کافی شریف به طور خاص آمده است که دعا باید با ایمان و توکل به خداوند خوانده شود تا اثرگذار باشد.
در الکافی آمده است:
دعا یکی از مهم ترین راه های ارتباط با خداوند است. توسل به اهل بیت (علیهم السلام) و توکل به خداوند باعث میشود که دعا سریعتر اجابت شود.[۲]
- وسائل الشیعه (حر عاملی)
وسائل الشیعه کتابی جامع است که شامل احادیث و روایت های مختلف در زمینه فقه، دعا و عبادات است. در این کتاب به دعاهایی که برای حل مشکلات مؤثر است، اشاره شده است و دعایی که مرحوم نخودکی آن را بیان کرده است نیز در این کتاب موجود است.
در وسائل الشیعه آمده است:
در هنگام گم شدن چیزی یا کسی، به اهل بیت (علیهم السلام) توسل کنید. این در اجابت بسیار مؤثر است.[۳]
- تأثیرات روانی و اجتماعی
- تأثیرات روانی دعا:
دعا در فرهنگ اسلامی، به ویژه در میان شیعیان، به عنوان یک وسیله ارتباطی معنوی با خداوند متعال شناخته میشود. این ارتباط معنوی موجب میشود تا فرد احساس نزدیکی بیشتری با خداوند داشته باشد و از فشارهای روانی و اضطراب های روزمره کاسته شود. از آنجا که دعا به ویژه در موقع گم شدن افراد و اشیاء توصیه شده است، به افراد کمک میکند که در شرایط بحرانی که بهطور طبیعی احساس اضطراب و بی اطمینانی دارند، با خواندن آن، احساس آرامش و اطمینان خاطر پیدا کنند.
تحقیقات روان شناختی نشان میدهند که دعا میتواند سطح هورمون های استرس مانند کورتیزول را کاهش دهد و باعث افزایش احساسات مثبت و امیدواری در فرد شود. در حقیقت، دعا به فرد یادآوری میکند که قدرتی فراوان تر از مشکلات دنیوی وجود دارد و از آنجا که فرد به خداوند توکل میکند، میتواند به نتیجه مطلوبی دست یابد.
پژوهش ها نشان داده اند که افرادی که به دعا توسل میکنند، از نظر روحی در شرایط بحرانی، بهتر قادر به مدیریت اضطراب و استرس هستند. همین امر میتواند سبب کاهش احساس ناامیدی و افزایش امیدواری در افراد شود.
- تأثیرات اجتماعی
دعا نه تنها تأثیرات فردی و روانی دارد، بلکه به طور اجتماعی نیز تأثیرات مثبت زیادی را به همراه دارد. در فرهنگ شیعه، ارتباط معنوی با خداوند و اهل بیت (علیهم السلام) نه تنها برای فرد بلکه برای جامعه نیز مفید است. زمانی که فردی به دعا توسل میکند و از خداوند برای رفع مشکل خود کمک میطلبد، این عمل باعث تقویت روحیه جمعی و ترویج همدلی و تعاون در میان مردم میشود.
دعای دسته جمعی در مواقعی که فرد یا خانواده ای با مشکلی مواجه میشوند، به عنوان وسیله ای برای جمع شدن خانواده ها و دوستان در کنار یکدیگر عمل میکند. همچنین، باعث میشود تا افراد در هنگام بروز مشکلات از یکدیگر حمایت کرده و در کنار هم با توکل به خداوند، به دنبال راه حلهایی برای مشکلات خود بگردند.
- تجربیات واقعی
یکی از نکات جالب درباره دعای نخودکی این است که بعضی از افراد گزارش هایی از تأثیرات مثبت این دعا در پیدا شدن گمشده یا رفع مشکلات زندگی خود دارند. این تجربیات حاکی از آن است که دعا به ویژه وقتی با ایمان و توکل به خداوند خوانده میشود، میتواند در زندگی واقعی اثرات مثبت داشته باشد.
- منابع معتبر شیعه و تحلیل فقهی
- تحلیل فقهی دعای
فقهای شیعه در کتب مختلف خود، اهمیت دعا و توسل به اهل بیت (علیهم السلام) را مطرح کرده اند. از دیدگاه فقهی، دعا به عنوان یک عمل عبادی که نه تنها به فرد بلکه به جامعه نیز نفع میرساند، از اهمیت زیادی برخوردار است. در ارتباط با دعای نخودکی، فقها بر این باورند که خواندن این دعا برای گم شدن افراد یا اشیاء به عنوان یک توصیه معنوی و روحانی، هیچ گونه مانع فقهی ندارد و حتی در بعضی شرایط توصیه میشود.
در کتب فقهی معتبر شیعه آمده است که دعا باید با دل شکسته و نیت خالص خوانده شود. همچنین، توسل به اهل بیت (علیهم السلام) به ویژه در شرایط بحرانی یکی از راه های برآورده شدن حاجات است.
- منابع معتبر شیعه
وسائل الشیعه: این کتاب شامل احادیث متعدد درباره دعا و عبادات است و به ویژه در بحث توسل به اهل بیت (علیهم السلام) برای برآورده شدن حاجات، به طور گسترده مطالبی ذکر شده است.
کرامات آیتالله سید عبدالحسین نخودکی: تجلیات معنوی و تأثیرات علمی
آیت الله سید عبدالحسین نخودکی اصفهانی (رحمة الله علیه)، از علما و عرفای برجسته شیعه در قرن بیستم، همواره به عنوان یکی از بزرگترین شخصیتهای علمی و معنوی شناخته میشود. ایشان علاوه بر دانش عمیق در فقه، اصول، تفسیر قرآن و فلسفه، به ویژه در عرصه عرفان اسلامی و سیر و سلوک شناخته شده بودند. آیتالله نخودکی در طول عمر خود در کنار تربیت شاگردان برجسته، کرامات و معجزاتی از خود به جا گذاشتند که تا به امروز در میان پیروان ایشان و حتی بسیاری از علما و محققان نقل میشود.
- زندگی و جایگاه علمی
ویژگیهای معنوی و عرفانی:
آیت الله نخودکی به عنوان یک عارف و فقیه، همواره در پی ترویج ارزشهای اخلاقی و معنوی در میان مسلمانان بودند. ایشان تاکید زیادی بر تزکیه نفس و سیر و سلوک داشتند. بسیاری از شاگردان ایشان از روحیهی متواضعانه، ساده زیستی و ارتباط عمیق ایشان با خداوند سخن میگویند. آیت الله نخودکی از طریق توسل به اهل بیت (علیهم السلام) و انجام عبادات مخصوص، به بالاترین درجات معنوی دست یافتند.
- معجزات آیتالله نخودکی: واقعیت یا باورهای معنوی؟
تعریف معجزه در فقه شیعه:
در متون فقهی شیعه، معجزه به اعمال خارق العادهای اطلاق میشود که از پیامبران و اولیای الهی صادر می شود تا صداقت ادعای پیامبری یا ولایت آنها را نشان دهد. در کتاب های حدیثی معتبر شیعه، معجزات، نشانه ای از قدرت لایزال الهی دانسته شده اند که بر اساس اراده الهی محقق میشوند. این معجزات نمیتوانند توسط انسان های عادی صورت گیرند، مگر آنکه خداوند بخواهد تا از طریق آن ها پیام یا پیغامی ویژه منتقل شود.
در منابع معتبر شیعه، معجزات پیامبران و امامان (علیهم السلام) به عنوان علامتی برای اثبات مقام معنوی و الهی آن ها ذکر شده است. از همین رو، کرامات و معجزات آیت الله نخودکی نیز در چارچوب این تعاریف قرار میگیرند و به عنوان تجلیات الهی در زندگی ایشان دیده میشوند.
کرامات و معجزات آیتالله نخودکی:
آیت الله نخودکی همواره مورد توجه مریدان و شاگردان خود قرار داشتند و بسیاری از کسانی که در زندگی شان با مشکلات یا بیماری ها مواجه بودند، برای حل مشکلات خود به ایشان مراجعه میکردند. در بسیاری از مواقع، گزارش های مختلف از معجزات ایشان نقل شده است که در زیر به برخی از آن ها اشاره میکنیم.
- نمونه هایی از معجزات آیت الله نخودکی
شفای بیماران از طریق دعا:
یکی از کرامات مشهور آیت الله نخودکی، شفا دادن بیماران با دعا و توسل به اهل بیت (علیهم السلام) بود. در یکی از گزارش های شاگردان ایشان آمده است که یک بیمار سخت جان که از بیماری لاعلاجی رنج میبرد، پس از توسل به دعاهای آیتالله نخودکی، شفا یافت.
در کتاب مفاتیح الجنان نیز به این نکته اشاره شده که توسل به اهل بیت (علیهم السلام) و دعاهای مخصوص میتواند برای برآورده شدن حاجات و رفع بلاها مؤثر باشد. [۴]
این نوع شفاها در طول تاریخ همیشه به عنوان کرامات علما شناخته میشدهاند و نشان دهنده قدرت الهی در عملکرد انسان های خاص است.
پیش بینی رویدادهای آینده:
آیت الله نخودکی در برخی مواقع به پیش بینی رویدادهای آینده پرداخته اند که بسیاری از آن ها به درستی محقق شده است. این پیش بینیها، به ویژه در زمینه های سیاسی و اجتماعی، باعث شگفتی مریدان و شاگردان ایشان شد. برای مثال، در زمانی که شرایط سیاسی ایران پیچیده و بحرانی بود، آیت الله نخودکی در برخی از سخنرانی ها و ملاقات های خصوصی خود به آینده ای روشن تر برای کشور اشاره کرده بودند.
گشایش در مسائل اجتماعی و اقتصادی:
آیت الله نخودکی، علاوه بر شفای بیماران و پیش بینی آینده، در موارد بسیاری توانستند مشکلات اجتماعی و اقتصادی افراد را حل کنند. بسیاری از گزارش ها نشان میدهند که ایشان با استفاده از دعا و توسل به اهل بیت (علیهم السلام) توانستند گشایش های مالی و اقتصادی برای افراد ایجاد کنند. در یکی از گزارش ها آمده است که فردی با مشکلات اقتصادی شدیدی مواجه بود و پس از توصیه آیت الله نخودکی به خواندن دعای مخصوص، در مدت کوتاهی مشکلات مالیاش حل شد.
در وسائل الشیعه، شیخ حر عاملی در باب اهمیت دعا و توسل در رفع مشکلات اقتصادی مینویسد:
دعا و توسل به اهل بیت (علیهم السلام) میتواند موجب برکات عظیمی در زندگی انسان شود، حتی در شرایطی که به نظر می رسد هیچ راهحلی وجود ندارد. [۵]
معجزات در مسائل علمی و فقهی:
آیت الله نخودکی در عرصه علمی نیز کرامات خاصی داشتند. شاگردان ایشان نقل کرده اند که در بسیاری از مواقع، زمانی که مشکلات علمی و فقهی در کلاس درس ایشان مطرح میشد، آیت الله نخودکی با الهام معنوی و توسل به اهل بیت (علیهم السلام)، مسائل پیچیده را حل میکردند. در یکی از گزارش ها آمده است که ایشان با توسل به امیرالمؤمنین حضرت علی (علیه السلام)، مسأله ای پیچیده فقهی را که حل نشده بود، روشن کردند.
این کرامات علمی آیت الله نخودکی موجب شد که ایشان به عنوان یکی از بزرگ ترین علما و فقیهان معاصر شناخته شوند.
- مفاتیح الجنان
کتاب مفاتیح الجنان یکی از مهم ترین منابع دعا در شیعه است که توسط شیخ عباس قمی گردآوری شده است. در این کتاب دعاهای مختلفی برای برآورده شدن حاجات و رفع مشکلات آورده شده است. برخی از دعاهایی که آیت الله نخودکی به شاگردان خود توصیه میکردند، در این کتاب وجود دارد. از جمله دعای توسل به اهل بیت (علیهم السلام) که آیت الله نخودکی به طور ویژه بر آن تأکید داشتند.
شیخ عباس قمی در کتاب مفاتیح الجنان در مورد تاثیرات دعا بر زندگی انسان ها نوشته است:
دعا موجب برکت و گشایش در زندگی انسان میشود و در مواقعی که انسان به هیچ راهحلی دست نمی یابد، دعا به عنوان یک وسیله ارتباط با خداوند میتواند مشکل را حل کند. [۶]
علما و فقیهانی که به علم غیب و ارتباط با عالم معنوی دست یافته اند، در مواقعی که نیاز به ارائه پاسخ به سوالات دینی و علمی است، از این قدرت معنوی بهره میبرند.
این نقل ها نشان میدهد که آیت الله نخودکی نیز با دستیابی به این درجه از علم و معنویت، قادر به حل مسائل پیچیده علمی و معنوی بوده اند.
۵) معجزات آیت الله نخودکی در زندگی اجتماعی و فردی
تأثیرات معنوی در زندگی مریدان:
یکی از مهم ترین جوانب معجزات آیت الله نخودکی، تأثیرات عمیق معنوی بود که ایشان بر شاگردان و مریدان خود گذاشتند. بسیاری از افرادی که درگیر مشکلات شخصی، خانوادگی یا اجتماعی بودند، با توصیه به دعاهای خاص آیت الله نخودکی و توسل به اهل بیت (علیهم السلام)، توانستند بر مشکلات خود فائق آیند.
شاگردان ایشان گزارش داده اند که پس از جلسات دعا و توسل با آیت الله نخودکی، احساس آرامش و اطمینان بیشتری در زندگی پیدا کرده اند. این تغییرات در زندگی فردی و اجتماعی افراد، به نوعی معجزه وار و شگفت انگیز بوده است. این تأثیرات معنوی، نه تنها در موارد شخصی بلکه در عرصه های اجتماعی و سیاسی نیز مشاهده شد.
گشایش های اقتصادی و اجتماعی:
آیت الله نخودکی در بسیاری از مواقع به افرادی که در شرایط اقتصادی سخت قرار داشتند، دعای مخصوص و توسل به اهل بیت (علیهم السلام) را توصیه میکردند. بسیاری از افرادی که با مشکلات اقتصادی و اجتماعی رو به رو بودند، با توسل به دعاهای ایشان و برکت اهل بیت (علیهم السلام) توانستند وضعیت خود را بهبود بخشند.
به ویژه در دوران سختی ها و بحران های اقتصادی، این دعاها به عنوان وسیله ای برای جلب رحمت الهی و رفع مشکلات اقتصادی عمل میکردند.
در بحارالأنوار، علامه مجلسی (رحمة الله علیه) در کتاب خود به این نکته اشاره کرده است که دعا و توسل به اهل بیت (علیهم السلام) می تواند در برآورده شدن حاجات فردی و اجتماعی نقش بسزایی داشته باشد:
دعای اهل بیت (علیهم السلام) در رفع مشکلات اجتماعی و اقتصادی مؤثر است و از این طریق خداوند گره های زندگی انسان را باز میکند. [۷]
این گزارش ها و تجربیات در حقیقت نشان دهنده تأثیرات معجزه آسا و روحانی دعاها و توسل های آیت الله نخودکی در زندگی فردی و اجتماعی مریدان ایشان است.
نتیجه گیری
آیت الله سید عبدالحسین نخودکی اصفهانی، با ویژگی های علمی، عرفانی و معنوی خاص خود، به یکی از برجسته ترین چهره های دینی معاصر تبدیل شد. ایشان نه تنها در عرصه علم و فقه اسلامی صاحب نظر بودند، بلکه در زمینه عرفان عملی و سیر و سلوک نیز آموزه های عمیقی به بشریت ارائه دادند. در این راستا، معجزات و کرامات ایشان که در منابع معتبر شیعه نقل شده است، به ویژه در زمینه های دعای گمشده، دعای سریع الاجابه و کرامات علمی و اجتماعی، گواهی بر ارتباط خاص ایشان با عالم غیب و قدرت الهی است.
در منابع معتبر شیعه مانند مفاتیح الجنان، الکافی، وسائل الشیعه و بحارالأنوار به وضوح آمده است که معجزات و کرامات نه تنها در زندگی پیامبران و امامان (علیهم السلام)، بلکه در زندگی علما و عرفای برجسته شیعه همچون آیت الله نخودکی نیز میتواند رخ دهد. این معجزات، که از دعاهای خاص ایشان و ارتباط ایشان با اهل بیت (علیهم السلام) نشأت میگیرد، نه تنها در حل مشکلات فردی و اجتماعی مؤثر بوده است، بلکه باعث ارتقای معنوی و ایمانی در میان مریدان و شاگردان ایشان گردید.
در نهایت، معجزات آیت الله نخودکی میتواند به عنوان یک الگوی معنوی و الهام بخش در زندگی افراد باشد. این معجزات نه تنها به عنوان دلیلی بر قدرت الهی، بلکه به عنوان نشانه ای از جایگاه علمی و معنوی ویژه ایشان شناخته میشوند. آموزه های آیت الله نخودکی، با استفاده از دعا و توسل به اهل بیت (علیهم السلام)، هنوز هم در زندگی افراد بسیاری تأثیرگذار است و به عنوان یک راهنمای معنوی در راستای نزدیک تر شدن به خداوند و اهل بیت (علیهم السلام) باقی می ماند.
[۱] - شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، دعاهای روزانه
[۲] - کلینی، الکافی، ج۲، ص ۴۵۶
[۳] - حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۳، ص ۴۵
[۴] - شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، دعای شفا و رفع بیماری
[۵] - شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۲، ص ۱۷۳
[۶] - شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، دعای توسل
[۷] - علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج۱۲، ص ۵۴










نظر شما